ARTEMIS,
mit. gr.
dziewicza bogini lasw i oww, utosamiana z rzym. Dian,
crka Zeusa i Leto, bliniacza siostra Apollina; pani dzikich zwierzt (
potnia theron
), opiekunka rybakw i podrnych na morzu; patronka poonic,
nowo narodzonych dzieci i modziey do momentu osignicia dojrzaoci; bogini
yczliwa i mciwa zarazem przypisywano jej powodowanie nagej mierci,
zw. modych kobiet (
Niobe
); od V w. p.n.e.
uwaana za bogini Ksiyca; imi Artemidy o nie wyjanionej etymologii siga
czasw przedgr.; z powodu wieloaspektowoci i popularnoci kultu, Artemid
utosamiano z Isztar, Anat, Hekate, Bendis; w mitach (stosunkowo nielicznych)
zwizana z Titiosem, Akteonem, Orionem, Hipolitem, Kalisto; g. or. kultu
Artemidy: Efez (
Artemizjon w Efezie
), Sparta,
Tauryda (Krym). Najsynniejsze wyobraenia w sztuce gr.: m.in.
Diana z Wersalu
(rzym. kopia wg Leocharesa, Luwr),
Artemida z Gabii
(rzym. kopia
wg Praksytelesa, Luwr); temat podejmowali rwnie malarze nowo. (m.in. Correggio,
L. Cranach, Tintoretto, P.P. Rubens).